Nabestaanden krijgen een stem

Oral history

De gevolgen van een ramp worden vaak uitgedrukt in cijfers: het aantal slachtoffers, de hoeveelheid verwoeste huizen en gebouwen, het bedrag aan opgelopen schade. De gevolgen van een ramp voor de nabestaanden, de mensen die daarna hun leven weer moeten oppakken en moeten leren omgaan met verlies: van familieleden, huizen en bezittingen, lichamelijke en geestelijke gezondheid, worden veel minder breed uitgemeten en worden onderdeel van ‘oral history’, verhalen die vaak in kleine kring worden gememoreerd.

Getuigenissen

De bundel Beyond Shattered Glass doorbreekt dit patroon en maakt de getuigenissen van nabestaanden bekend voor een veel groter publiek. De ramp waar dit boek om draait is de enorme explosie in de haven van Beiroet op 4 augustus 2020. Toen ontplofte 2750 ton ammoniumnitraat dicht bij een dichtbevolkte stad en veroorzaakte de dood van 228 personen. Er waren zeker 7000 gewonden, 77.000 huizen en gebouwen verwoest en 300.000 mensen dakloos. Tot zover de cijfers. Want deze ramp bracht ook een ongekende mobilisatie op gang van Libanezen die probeerden te redden wat er te redden viel. De bevolking van Beiroet is gewend dat ze niets van hun regering te verwachten hebben en dat was na deze explosie niet anders. Sterker nog, regeringsvertegenwoordigers waren medeplichtig aan deze ramp. Maar de gemeenschap bleek sterk en kwam meteen in actie.

Incasseren

De getuigenissen van gewone mensen die getroffen werden door de explosie, zijn opgeschreven en gebundeld. We kunnen lezen hoe de inwoners van Beiroet verliezen moesten incasseren, aan de slag gingen om te helpen, te maken kregen met frustraties en inventief omgingen met alle beperkingen en moeilijkheden. Hun ‘oral histories’ zijn verwerkt door ervaren schrijvers om zo hun stemmen hoorbaar te maken, ook voor mensen ver buiten Libanon. Hun getuigenissen geven diepgang en reliëf aan de cijfers en laten de kracht van een gemeenschap zien.

Lotgevallen

Eén verhaal kreeg al bekendheid voordat het opgenomen werd in deze bundel. Dat gaat over de lotgevallen van Eleni, een Ethiopische huishoudelijke hulp die ten tijde van de ramp aan het werk was bij een oude dame. Veel Libanese families hebben een hulp uit landen als Filippijnen, Sri Lanka of Ethiopië. Vaak zijn zij niet geregistreerd en dus moeilijk te traceren. Ook Eleni was lang spoorloos maar door de inzet van Karim Kattouf werd zij gevonden. Met hulp van heel veel onbekenden lukte het haar om haar ellende te boven te komen. Het verhaal van Eleni was zo buitengewoon dat het werd opgepikt door nationale en internationale media. Nu is het in Nederlandse vertaling te lezen op VerhalenPost

Schuiven naar boven
DIASPORA literatuur